top of page

Een poel in de Waalgaard

Foto van schrijver: Joris de KleerJoris de Kleer

In 2022 deed de Waalgaard een subsidieaanvraag bij het Deltaplan biodiversiteitsherstel fonds voor het aanleggen van een poel op ons perceel. Tot onze blije verrassing (het fonds was niet groot en bovendien landelijk) werd die aanvraag goedgekeurd. Wat volgde was een avontuur in de wereld van poelen en landschapsontwerp. We spraken met twee hoveniers, Liselotte van Och en Luuk Wijering met de intentie om één van hen te kiezen, maar al snel bleek dat ze elkaar goed konden aanvullen, dus namen zij samen de klus aan. Inmiddels is de belangrijkste stap gezet: het graafwerk is voltooid. In deze blog lees je hoe we tot het ontwerp zijn gekomen en wat de vervolgstappen zijn in de toekomst.


Liselotte en Luuk hadden voor de subsidie aanvraag al een eerste schets en begroting voor de poel gemaakt, maar voor ze echt aan de slag konden moesten we een belangrijke horde nemen: de vergunning. Want ja: we leven in Nederland en zelfs voor het graven van een poel (dieper dan 45 cm) heb je een vergunning nodig. Na de eerste aanvraag te hebben ingediend kregen we te horen dat de originele plek waar we de poel hadden ingetekend binnen de waterkering lag van de dijk en dus niet was toegestaan. Oeps! Gelukkig bevindt de zuidkant van de Waalgaard zich net buíten de waterkering, dus daar kon de poel wel worden gegraven. De vergunning werd toegekend en de hoveniers konden aan de slag met het ontwerp. Dat kwam er als volgt uit te zien:



Allereerst is het doel van dit ontwerp om een impuls te geven aan de biodiversiteit. We hopen met dit ontwerp poelkikkers, bruine kikkers, gewone padden, rugstreeppadden, kleine watersalamanders en kamsalamanders aan te trekken. Daarbuiten vormt de poel ook een toevlucht voor diverse insecten, vogels en vleermuizen. Door gebruik te maken van een langzaam aflopende oever en verschillende vegetatiezones zorgen we dat ieder diertje zich zoveel mogelijk thuis kan voelen. De plantzones die we onderscheiden (zie onderstaande afbeelding) in/rondom de poel zijn:


• Zone 1 Waterplanten

• Zone 2 Moerasplanten

• Zone 3 Natte oeverplanten

• Zone 4 Droge oeverplanten

• Zone 5 Ruigte

• Zone 6 Struweel





In de diepere gedeelten van de poel komt een zone waar het grootste deel van het jaar water in staat. Hierin komen de waterplanten. Naast deze waterzone is een moeraszone. Het water hier is ondiep in de winter en in de zomer staat dit gedeelte droog. De zone hieromheen is de natte oeverzone. Deze overstroomt in natte winters, maar staat het grootste deel van het jaar niet onder water. Desalniettemin is de bodem altijd nat of vochtig. De laatste zone is de droge oever. ’s Winters is deze grond nat, maar ’s zomers kan de grond geheel uitdrogen. In elke zone worden de planten gegeten door allerlei dieren en afgestorven plantenresten zijn voedsel voor bodemdiertjes en micro-organismen. Bij poelen hebben planten nog een functie, namelijk het zuiveren van water. Ze halen voedingsstoffen uit het water waardoor een te veel aan algengroei voorkomen wordt en het water helder en schoon blijft.


Zoals te zien is op de eerste tekening willen we behalve voor dieren ook de ruimte bieden aan mensen om even tot rust te komen bij de poel of via het bruggetje een blik te werpen in het water. Met een informatiebord informeren we jong en oud over de voordelen van een poel en wat er zoal in en rondom leeft. Sommige planten zullen eetbaar zijn en dus (met beleid) te oogsten door de oogstgenoten.


Nadat het ontwerp was voltooid werd het tijd om aan de slag te gaan. Gelukkig hebben we al vanaf het begin van de Waalgaard een betrouwbare loonwerker, Mark Weijers, die het graafwerk onder zijn hoede kon nemen. Er moest een graafmachine komen en een vrachtwagen om de aarde af te voeren. De bergen aarde die uit het gat kwam gebruiken we deels om een nieuw gedeelte voor de moestuin aan te leggen en deels om een heuvelachtig landschap te maken aan de noordkant van de Waalgaard.


Na 2,5 meter graven kwam Mark bij het grondwaterpeil. Op dit moment is de poel dus nog een diepe kuil met een laagje water op de bodem. Door de dichte kleigrond wordt het mogelijk dat deze kuil zich vanzelf vult met regenwater (wellicht moeten we af en toe helpen met de pomp). We moeten nog bekijken in hoeverre de kleigrond waterdicht is en of we eventueel de bodem moeten dichtsmeren met leem.


Nu het graafwerk gedaan is kunnen we beginnen met de meer subtiele werkzaamheden. We gaan de oever met de schep grilliger maken, diverse planten zaaien en aanplanten en uiteraard het bruggetje, bankje en informatiebord construeren. Leuk is dat we direct al diverse vogels naar de poel zien komen om even te drinken. Dankzij de poel voelt de Waalgaard nu meer dan ooit als een mengvorm tussen landbouw en natuur. Met veel dank aan het Deltaplan biodiversiteit, Aardkracht tuinen, Van Och tuinen en Mark Weijers verhuur voor hun hulp.

149 weergaven0 opmerkingen

Recente blogposts

Alles weergeven
Nagenieten

Nagenieten

Comentarios


Scharsestraat 8

Ingang bij de dijk
Weurt

Mail: info@waalgaard.nl
Tel: 0634374775
Tel moestuin: 0623884158

Ontvang onze nieuwsbrief

We delen onze nieuwtjes graag met je! 

© 2021 door coöperatie ARBRES u.a. 

Volg ons

  • Black LinkedIn Icon
  • Facebook
  • Instagram

Voor ander vragen:

Bedankt voor uw vraag!

bottom of page