In de Waalgaard en op Grootstal is en wordt van alles aangeplant. Bomen en struiken die bekend zijn maar ook veel onbekenden met poëtische namen die spannende verwachtingen oproepen: Hoe zullen die bessen smaken, hoe kan je dat fruit verwerken, welk deel van de plant kan je eten?
Maar rondom al de nieuwe aanplant op de twee plekken en de bestaande perenbomen in de Waalgaard, groeit en bloeit ook van alles spontaan. Er vliegt en zoemt veel rond, er kruipt klein grut in en op de grond.
Tom en ik proberen dat zo goed mogelijk in kaart te brengen. Wij houden ons dus bezig met de biodiversiteit in de Waalgaard en op Grootstal. Ook Koen heeft twee keer meegedaan met inventariseren.
Een paar keer per jaar houden we wilde planten tellingen. In de Waalgaard inventariseren we een aantal rijen, in Grootstal tellen we in zelfgemaakte vakken verspreid over het terrein. We tellen natuurlijk niet plantje voor plantje, maar maken schattingen in categorieën van ‘enkele, weinig, matig en veel’.
In 2020 zijn we begonnen met tellingen. In dat jaar zijn we nog niet zo gestructureerd bezig geweest. In 2021 hebben we in de Waalgaard drie keer geteld: in maart/april, mei en december. In Grootstal één keer eind mei/begin juni 2021 en in januari 2022.
Doordat we in verschillende seizoenen en door de jaren heen dit doen, krijgen we een beeld van hoe de plantengroei zich ontwikkelt in de loop van de tijd. De wilde planten zijn indicatoren: ze geven aan hoe het met de grond gesteld is, wat voor insecten je kunt verwachten en wat voor invloed alle planten, struiken en bomen op elkaar hebben.
Tom maakt altijd overzichtelijke statistieken en verslagen van de getelde planten.
Tom en ik zijn alletwee zeer geïnteresseerd in biodiversiteit en Tom heeft een laboratorium opleiding gedaan waardoor hij kennis heeft over de biologische processen die plaatsvinden in de grond en in de planten. Hij gebruikt die kennis ook in zijn verslaglegging over de inventarisaties.
Maar wij zijn geen van tweeën biologen en weten lang niet alles van plantennamen. We maken foto’s van alle plantjes die wij niet kennen en werken met de app ObsIdentify op onze telefoons. Het is mooi dat je die foto’s op kunt sturen naar een groep vrijwilligers van ObsIdentify die de namen bij de foto’s kunnen controleren als je onzeker bent over de uitkomst. Op deze manier hopen we de planten en bloemen zo goed mogelijk te identificeren.
Afgelopen week hebben we een zeldzame plant ontdekt: in de Waalgaard staat tussen rij 9 en rij 10 een Ruige weegbree op het looppad. Een meer behaarde versie van de Grote weegbree, die slechts heel sporadisch in Nederland voorkomt. Onze vondst is bevestigd door de controle groep van ObsIdentify, dus het is geen enthousiaste vergissing. Voorzichtig lopen in dat gangpad mensen!
De twee voedselbossen hebben heel verschillende grondsoorten. In de Waalgaard heb je rivierkleigrond en op Grootstal vind je meer zandgrond. Het is dus logisch dat er op de twee plekken gedeeltelijk hele andere planten groeien. Maar er zijn toch ook veel planten die zich op alletwee de plekken thuis voelen.
Vergelijk maar:
WILDE PLANTEN:
Op de Waalgaard groeit o.a: Veldereprijs, Kruipende boterbloem, Akkerdistel, Witte klaver, Duizendblad, Fluitenkruid, Basterdwederik, Kleine veldkers, Smalle Weegbree, Ridderzuring
Grote brandnetel, Vijfvingerkruid, Slibbladige ooievaarsbek, Kleefkruid, Speerdistel, Gewone melkdistel, Gekroesde melkdistel, Inkarnaat klaver, Draadereprijs, Bingelkruid, Zilverschoon, Harig Wilgenroosje, Groot streepzaad, Grote Weegbree, Pinksterbloem, Witte dovenetel en niet te missen: Paardenbloem, Madelief, Paarse dovenetel
Op Grootstal: Veldereprijs, Kruipende boterbloem, Akkerdistel, Witte klaver, Duizendblad, Fluitenkruid, Basterdwederik, Kleine veldkers, Smalle weegbree, Ridderzuring
Zachte ooievaarsbek, Kleine ooievaarsbek, Herderstasje, Vogelmuur, Canadese Fijnstraal, Klein kruiskruid, Melde, Jacobs kruiskruid, Klein streepzaad, Veldzuring, Schapenzuring, Knolboterbloem, Gewone reigersbek, Kluwenhoornbloem, Melganzenvoet, Gewoon biggenkruid, Voederwikke, Akkerviooltje, Bijvoet, Paardenbloem.
Er komen echt wel meer soorten voor dan dat hier staan opgeschreven, maar die stonden dan net niet in die rijen of in die vakken waar we geïnventariseerd hebben. Het is dus geen totaal overzicht.
Wat op Grootstal interessant is dat er een duidelijk onderscheid is tussen de twee helften van het terrein: Aan de boskant is de begroeiing anders dan aan de manegekant. Dat komt door het verleden van de twee helften. Het perceel aan de boskant is jarenlang door Staatsbosbeheer beheerd. Al die tijd is de grond daar niet bewerkt.
Het perceel aan de manegekant was tot voor vijf jaar terug onderdeel van de naast gelegen manege.
Naast deze wilde plantentellingen doen we ook mee aan een aantal Nationale tellingen, zoals de Nationale bijen-, vlinder- en bodemdieren tellingen. Daarover later meer.